23 Jul 2024

Kerd máná bebant ke labz wati mánáyán matth kanant o mardom rad kapit

Kerd máná bebant ke labz wati mánáyán matth kanant o mardom rad kapit 

Labzánki kerd

 Wasshiay habar ésh ent ke may nókén padréch hamá chizzán jédhágá ent, má é sendá najédhetagant.

 Shomá ke nók é zamánagay bázijáhá pád ér kotagant, godhá é bázijáhay masterén lóth hamésh ent ke shomá yakk gwáchené bezánet o á ésh ke shomay ásaráti ham ach má géshter ant o shomay janjál ham... Ásaráti chi ant...? Áhán wa man kesás kot nakanán bale janjál.....? O janjál é omrá man wati ham shomár kot nakotagant pameshká é johdá nakanán o rástén gappé bogoshán......?

 Man ke é sendá buttagán godhá man pa wat yakk rahbandé jódh kotag... Á rahband é buttag ke: "kerdán máná bekan parchá ke labz wati mánáyán matth kanant o mardom rad kapit." 

 Zamánagá yakk rabyaté jódh kotag ke masterén wati kasterénán pant o sój bedayant. É rabyat sakk kwahn ent o angah barjáh ent... Eshiay omray inchok mazan buwagay masterén sawab ésh ent ke har masterén mardomá wati nezóri o nazántkáriáni chér dayagay mohá dant... o mazan, zántkár o tawáná buwagay ched o ásánterén repk dege ché but kant ke wati zahgay lontháni sará wati lankoká ér bekan, wati wati pantán áiay sará bár bekan o masteriay sharapá barjáh bedár.....

É rabyat zenday tawámén tak o pahnátán barjam ent bale mani syáli chó ke gón labzánká ent pameshká labzánkay haddá man gosht kanán ke é rabyatá labzánk báz táwánbár kotag. Zendagiay á dege záneshti pedhán é rabyat chinchó sittmand éshiá man sarpad nayán bale harkas ke labzánkay mardom ent áiay háterá kawló hamé buwag lóthit ke: kerdán máná bekan parchá ke labz wati mánáyán matth kanant.

  Maná é goshag buttag ke wati nebeshtagi (writing) tajrobatán bahr (share) bekanán... O shomay é mehr pamman sakkén mazanén sharapé... bale é mehray shirkeniá mani delá josté pád kotag .......... Godhá parchá jostá ham gón shomá bahr (share) makanán...?

 Jost ésh ent ke yakk mardomé ke tawámén omr labzánk nebeshtah kanagá ent, agán á tajrobat bahr kanagá naent godhá ché kanagá ent? Setk bezán asal gapp hamésh ent.... Mardomé ke shayr yá dáspán (fiction) nebeshtah kanagá ent, asalá á wati asilliá (originality) bahr kanagá ent. Á yakk anchén jolléay naksh o negáráni tahá yakk ahd, dódmán o rájdaptaréay pádáni padán (footprints) dar géjagá ent ke á joll áiay arwáhay pézhgáhá pachent. Agán kassé gón nebeshtakáréá sapar kanag lóthit yá gón áiay tajrobatá hawár kapag lóthit godhá sharterén wazm hamésh ent ke áiay sácheshtay tahá ér bekapit. Parchá ke har nebeshtakár hamódá wati asillén gónápá paddar bit... Agán ná é wa sakkén ásánén káré bit ke kassé bogoshit ke man wati pelán shayr yá ázmánk o gedár (novel) say randá nebeshtah kotag o dertag padá cháromi randá páenal kotag. Yá man pelán kessah bist o panchomi róchá halás kotag... É mani hayálá nebeshtagénay puryátay bahr (share) kanag ent. Sácheshti tajrobat é tákdém o sáhatáni nám naent.

 Man anchén mardomé án ke wati bábatá cha drossán kamter zánán o gwáchen hamésh ent ke maná báz randá wati nezóri o jwániáni bárawá cha degerán málum buttag... Man begenday wati bábatá choshén hásén gappé gosht makanán bale man labzánkay wánóké án o hamá damánán ke ach watá gisshán godhá do labz nebeshtah kanagay johdé kanán. Á nebeshtagén chi ant? Éshán mahluk kojám chammán chárit? Yá mani chágerday tahá ésháni hájat o pakáré hast yá nést...? É mani jédhah naent o hamé darámadi ke nebeshtakár o nebeshtahay nyámá chó ótágéá tachk ent, hamé labzánk yá sáchesht ent.

Jang o labzánkay tahá tepáwaté hast...!

Jangay tahá sangaréay buwag allami ent. Harkasá ke wati sangar mohrter dáshtag á sharrén sepáhi ent bale labzánkay tahá sangar nadárag azhdari ent. Harkas ke sangaréá neshtag o nebeshtah kant áiay labzánki imán nezór ent.

 Sáchesht zagr o payápén kárest lóthit. Mahzabi sangaréá neshtag o nebeshtah kanónk mardomé begenday mahzabi jehtá sakkén mazanén sharapé bebit bale labzánk o sácheshtay kaylóá áiay kerd nezór bit. Hamé paym rájmán, dódmán o rájdaptaréay sangaráni panáhá neshtagén nebeshtakárán sáchesht wati mahram nakant. Bale edá kasánén gishwáriay bekanán ke: chó naent ke dege takéay mardom labzánt but nakant... Allam but kant... Goshagay morád ésh ent, taw har takay mardom bebay bale hamé damáná ke labzánk nebeshtah kanagá ay é damáná tará bass labzánkay mardom buwagi ent. Nebeshtahá pésar o nebeshtahá rand har dargáhá nenday, jédhahé naent bale nebeshtahay wahdá báyad ent mardomay sará hecch lékahay gobár mabandit.

Anchó goshant ke Hodáay sharterén pajjár gón é labzán but kant ke:

 "A freedom that allows other freedoms to exist."

 O mani hayálá ham sharterén gishwári hamé paym but kant. Agán labzánkay tahá hamé "allow" pábandiá bekasshay godhá á nebeshtagén harchié but kant bale labzánk nabit. O labzánk labzánk ent....... Ma ke haminchó gón labzánká zendag but kotag, áiay ásar hamé dar kaptag ke shayr bebit yá redánk, agán sácheshté godhá á chass o kayp yakkén ent. Tawámén zendá shayr per bandán, man wahdé awali randá kessah nebeshtah kot godhá kessahá yakk damáné ham maná nadhasset ke taw darámadé ay... Yá maná gomán nabut man nókén o jetáén káré kanagá án. Labzánkay tahá pám (form) bass káleb ant. Asal shay nekán ent. Nu agán má kessahay gappá bekanén godhá kessahá wati zendá ché ché nadistag? Chont pám zort, yalah dát... Chinchó pand borretag bale chassy badal nabit, kaypy namatthit... Hamé chass, hamé kayp nebeshtahá sáchesht o labzánk jódh kant. 

 Baré baré chó bit ke shargedár hamé chassá shóházagay johdá kant. Áiay hásén mokámá shóházág lóthit, á zánag lóthit ke syáhagéay tahá sácheshtay sahrá buwagay hakkén jágah kojám ent? Hamé thekk (point) ent ke sáchesht o shargedári cha yakké domiá dur kenzán bant. Parchá ke sácheshti kayp yakk syáhagéay tahá chó hóná sheng ent. Chó mohragá yakk hásén jágahé ér nabit. Sáchesht har syáhagéay tahá bebit áiay paddaráiay repk hamésh ent. Anchó ke yakk badanéay tahá taw zenday tawáná genday ke á mán tawámén ázáyán shengetag. Hamé paym sácheshti kayp, chó zenday, chó hónay wadhá syáhagay sajjahén hastiay tahá tálán bit. Á syáhag shayré bebit ke ázmánk o gedáré. Áiay paddarái repk hamésh ent.

  É baniádam ke gón kas o ázizán, gón wati chágerd o zamánagá Inchok hamgranch ent... Baniádamá ke chárén átrápán é syáldáriáni diwál mekk kotagant... É asalá nimmóné wati andaray tahnáiáni sahdhénagay bale é zenday tahá anchén zagrén damán ham káyant ke mardom wati andará éwak bit... Godhá áiá é syáldári, é chágerd o zamánag ach watá sakk dur samá dayant o áiay wáhesh bit ke á pohlé besázit dán ke gón wati dósti o dozhmenián, gón wati mehr o konnatán... gón zamánagá sohl o tráné bebit, kolaw o hálé bebit o labzánk hamé pohlsáziay hamal ent.

 Báz mardom goshit ke dáspán (fiction) wa drógé o inchok dróg chón saggag bit...? Bale mani jost ésh ent ke:

 Dáspán drógé pameshká saggag nabit...? yá dáspán cha rástiá sakk nazziká gendit o pésh dárit pameshká saggag nabit...? É jostay passah kanagá begenday hamá mardom sádhi mabant ke labzánkay chassá wati ambázán nazortagant bale labzánk o dáspánay shahár o sán róch rózéni zenday sará labzánkay dazras wat é jostay mohkamterén passah ent.

 Labzánk anchén sarhálé eshiay sará tawámén zend habar but kant bale godhsará man wati hamá pantá padá nók kanag lóthán ke: báyad ent kerd máná kanag bebant... Parchá ke pant wati mánáyán badal kanant o mardom rad kapit.

 Mennatwár án é sharapdárén edárahay madhádárén wákdáráni ke áhán maná lótháént o mennatwár shomay kolláni ke shomá nesht o maná gósh dásht.... Salámati pa shomá!


(É nebeshtánk Mazan Shahdarbarjáh Torbat Kéchay chér dastiá barjam dáshtagén marágeshá wánag buttag.)


 Monir Mómen 
Gédi o sáchesht (Redánk), tákdém, 141-144



No comments:

Post a Comment

Nókterén

Baniádamay Dáspán Sázi

  Baniádamay Dáspán Sázi  Anchosh ke námdárén nawiskár Yowál Nóh Herári goshit: É Sarzaminá ensán ádege sahdár o jánwaráni sará pameshká lág...

Delgóshkarz